Je hebt 0 items in uw winkelwagen
Herken je dit: je springpaard weigert plotseling voor hindernissen die hij voorheen moeiteloos nam. Je dressuurpaard mist scherpte in de training. Of je recreatiepaard lijkt gewoon… niet helemaal zichzelf.
De oorzaak? Waarschijnlijk niet wat je denkt! Veel eigenaren schrijven bovenstaande toe aan het weer, een verkeerd bit of andere externe factoren. Maar wat ze niet zien, is dat hun paard mogelijk van binnen pijn heeft.
Maagzweren bij paarden, ook wel egus (equine gastric ulcer syndrome) genoemd, komen meer voor dan we soms denken. Tot wel 90% van de paarden in actieve training krijgt ermee te maken, maar een recreatiepaard loopt evengoed risico. En het ergste? De meeste eigenaren beseffen niet eens dat hun paard eraan lijdt.
We hebben ook goed nieuws: voeding is je machtigste wapen. In plaats van uitsluitend afhankelijk te zijn van medicatie, kun je met de juiste voedingsstrategie maagzweren voorkomen én je paard ondersteunen bij de genezing wanneer de maagzweren al aanwezig zijn. In deze blog beschrijven wat maagzweren zijn, hoe ze ontstaan en wat de meest voorkomende oorzaken zijn. In deel 2 van deze blog, delen we praktische tips en schema’s die kennen helpen bij preventie en herstel.
Maagzweren zijn erosies en ulceraties (ontstekingen) in de maagwand van je paard. Het zijn in feite kleine open wonden, veroorzaakt door agressief maagzuur dat het beschermende laagje in de maag heeft aangetast.
Voordat we dieper ingaan op maagzweren is het goed om te weten hoe de maag van je paard in elkaar zit. De maag is een relatief klein orgaan. Bij een paard van 600 kg heeft de maag ongeveer het formaat van een basketbal. En de maag is opgedeeld uit twee delen. Het bovenste deel noemen we het squameuze deel van de maag. Hier komt het voedsel samen met het speeksel binnen.
Het onderste deel van de maag heet het glandulaire deel. In dit deel van de maag wordt het maagzuur en andere verteringssappen aangemaakt, die helpen bij de vertering van het voedsel en het doden van ziekteverwerkers. Het zuur wat hier geproduceerd wordt is zo zuur, dat het normaal gesproken slijmvliezen aan kan tasten. Dit deel van de maag heeft echter van nature een beschermende slijmlaag, die voorkomt dat het zuur de maagwand aantast.
Egus is eigenlijk een overkoepelende term voor verschillende vormen van maagschade. De twee hoofdvarianten zijn:
Dit zijn ulceraties in het bovenste, kwetsbare gedeelte van de maag. Dit is de meest voorkomende vorm van maagzweren en dit wordt vaak veroorzaakt door lange periodes zonder voeding en onvoldoende speeksel. Zoals gezegd, het slijmvlies in het bovenste deel van de maag kan slecht tegen maagzuur en is daardoor kwetsbaar. Hier komen dan ook de meeste maagzweren voor.
Bij EGGD ontstaan maagzweren in het onderste deel van de maag. Deze vorm wordt steeds meer herkend en is vaak ernstiger. Het is lastiger te behandelen dan ESGD, met name omdat dit deel van de maag continu blootgesteld wordt aan maagzuur.
Maagzweren variëren van klein en oppervlakkig tot groot en meervoudig. Sommige paarden hebben helemaal geen symptomen, terwijl anderen er enorm veel last van ondervinden. Maar, met de juiste aanpak genezen veel paarden volledig en voorkom je als eigenaar verdere problemen.
Hier komt het interessante gedeelte: maagzweren ontstaan niet uit het niets. Ze zijn vaak het gevolg van hoe we onze paarden voeden en managen. En dat betekent dat je ze vaak kunt voorkomen.
Paarden zijn grazers. Ze zijn gemaakt om continu kleine hoeveelheden voeding door hun maag-darmkanaal te laten stromen. Hun maag produceert constant zuur. Dus niet zoals bij mensen alleen wanneer ze eten. Daar komt bij dat paarden alleen maar speeksel aanmaken wanneer ze kauwen. Het speeksel helpt met het neutraliseren van het maagzuur.
Maar wat doen we in veel gevallen? We voeren onze paarden twee keer per dag een grote maaltijd. Tussen die voedermomenten door is de maag leeg, maar het zuur blijft produceren en onze paarden maken in die tijd amper speeksel aan. Het zuur in de maag tast dan de maagwand aan.
Graan is energierijk: perfect voor een werkpaard. Maar graan is ook problematisch. Wanneer paarden graan eten, kauwen ze namelijk minder intens dan bij hooi. Minder kauwen betekent minder speeksel.
En speeksel? Dat is het natuurlijke buffermateriaal tegen maagzuur. Zonder voldoende speeksel heeft je paard geen verdediging.
Daarnaast kunnen granen gaan fermenteren in de darm, waarbij gas en zuur vrijkomt. De gezonde bacteriën kunnen slecht overweg in dit zure milieu en andere minder gezonde bacteriën gaan juist groeien en verstoren zo de gezonde vertering.
Dat wil niet zeggen dat je paard geen granen kan verteren, maar voer ze altijd naar behoefte en nooit meer dan hun dunne darm kan verteren.
Ruwvoer is niet zomaar voeding. Te weinig ruwvoer en te veel zetmeelrijk voer vermindert de kauwtijd en verhoogt de kans op een slechter microbioom. De voordelen van voldoende ruwvoer zijn:
Stress speelt ook een rol, bijvoorbeeld vanuit:
Stress verhoogt de zuurproductie en verstoort het darmmicrobioom. Dit verergert maagproblemen significant.
Vooropgesteld: de enige manier om maagzweren 100% te diagnosticeren is doormiddel van een gastroscopie. Via de mond en slokdarm brengt de dierenarts dan een camera in de maag en bekijkt vervolgens de maag- en eventueel darmwand. Dit is een zeer invasief onderzoek, dus het komt ook voor dat wanneer dierenarts een sterke verdenking heeft op maagzweren, een behandeling wordt gestart zonder dit onderzoek.
Maar wanneer denk je aan maagzweren? Je paard kan verschillende zaken laten zien in gedrag en eetpatroon waar maagzweren aan ten grondslag kunnen liggen.
Je paard lijkt gewoon… Niet zichzelf. Minder enthousiasme, minder energie. Dit kan een teken van pijn zijn.
Je paard is prikkelbaar? Onwillig om mee te werken? Sommige paarden worden zelfs agressief wanneer je hun flank aanraakt of wanneer je ze aansingelt (singeldrang). Dit kan een teken van maagpijn zijn.
Je paard eet minder dan normaal of weigert bepaalde voederproducten. Dit is een klassieke rode vlag.
Sommige paarden beginnen graan of concentraten te weigeren: ze hebben letterlijk geleerd dat dit pijn veroorzaakt.
Je paard neemt meer tijd dan normaal om een portie op te eten, of laat veel liggen.
Soms gaan paarden zand eten in de paddock of bijten op hout. Daarmee stimuleren ze de speekselproductie en brengen ze weer materiaal in de maag dat een beetje helpt bij het bufferen van het maagzuur.
Kribbebijten, het bijten op stalwand of voerbak soms in combinatie met luchtzuigen, kan een aanwijzing zijn dat je paard last heeft van zijn maag.
Niet alle symptomen wijzen op zichzelf op maagzweren, maar als je paard meerdere van deze signalen vertoont, raden we aan contact op te nemen met je dierenarts. Zij kunnen een gastroscopie uitvoeren voor een definitieve diagnose of samen met jou besluiten om te starten met een behandeling.
Ernstige buikkrampen is altijd reden voor onmiddellijke veterinaire zorg.
Maagzweren zijn een lastig probleem zowel voor jou als voor je paard. Gelukkig zijn ze vaak goed te behandelen. Daar komt bij dat elk paard uniek is. Het is soms best een uitdaging om het juiste rantsoen voor je paard samen te stellen. Daarom denken we graag met je mee en geven we iedereen die dat wil gratis voeradvies. Dus…
Heb je vragen over de voeding van je paard of wil je persoonlijk advies over welk voer het beste bij jouw situatie past? Ons team staat klaar om je te helpen. Neem gerust contact met ons op!
Want een paard met een gezonde maag, is een paard dat floreren kan.
Korting succesvol toegepast!
Je spaargeld is toegevoegd aan je winkelwagen.
